泰国文明/泰国文学
一位英国驻泰国大使曾说过，泰国是一个没有文学的国家。以下是他的原话
"他们（泰国人）没有文学，没有绘画，只有非常奇怪的音乐；他们的雕塑、陶瓷和舞蹈都是借来的，他们的建筑单调乏味，室内装饰丑陋。"
安东尼·伦博德爵士（1965-1967年英国驻泰国大使）
上述言论在泰国社会引起了很多评论。尽管伦博德爵士的评论直截了当，但它很有用，应该被视为来自真朋友的反馈。一方面，它有助于泰国人调查他们自己的智力文化与世界的关系
泰国文学可以分为四个时期
传统上，泰国文学是一种口头文学。
Mi Nam Chang Mi Moung;(If there is water, there is a town.)
Mi Moung Chang Mi Tao.(When there is a town, there is a ruler.)
（来源：Cam Troung，2007年，第4页）
素可泰时期
大城王朝时期
吞武里时期
曼谷时期
1)โคลง 2) ร่าย 3) ฉันท์ 4) กาพย์ 5) กลอน
作者：Janpha Thadphoothon
1. Khlong Khlong可以被认为是泰国诗歌的最早形式。受过教育和有教养的人一般都遵循Khlong，因为它被认为是一种智力形式的诗歌。Khlong有不同的、复杂的音调和节奏约束，并且是在泰语的基础上发展起来的。例如：เสียงลือเสียงเล่าอ้าง อันใด พี่เอย เสียงย่อมยอยศใคร ทั่วหล้า สองเขือพี่หลับใหล ลืมตื่น ฤๅพี่ สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ
ลิลิตพระลอ
โคลงกระทู้ (Khlong Poems by Topics or Themes) กวน ตะกอนสงบแล้ว กลับมา น้ำ ขุ่นคลักอีกครา สุดใช้ ให้ คนตัดปัญหา เหตุแห่ง เคืองแล ขุ่น ข่มจิตสงบไว้ อย่าได้ฟื้นความ
ครูภาทิพ ศรีสุทธิ์
คน เกิดมามิได้ มีใคร กำหนด ดี ชั่วตัวทำไป ย่อมรู้ คน สูงต่ำดูใจ หาใช่ กายา เลว อย่าทำคือผู้ ทั่วหล้า นิยม
2. Raay ร่าย
พระสารประเสริฐ (ตรี นาคะประทีป) สันนิษฐานว่าร่ายเป็นของไทยแท้ มีมาแต่สมัยพ่อขุนรามคำแหง ด้วยปรากฏหลักฐานครั้งแรกในวรรณคดีสุโขทัยคือสุภาษิตพระร่วง และต่อมาจึงปรากฏเป็นรูปเป็นร่างขึ้นในวรรณคดีอยุธยาเรื่องโองการแช่งน้ำในสมัยสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑
ร่ายเป็นร้อยกรองแบบหนึ่ง มีสี่ประเภทได้แก่ ร่ายยาว (Long) ร่ายสุภาพ (Courteous) ร่ายดั้น (Harsh) และร่ายโบราณ (Traditional) ร่าย คือ คำประพันธ์ประเภทร้อยกรองแบบหนึ่งที่แต่งง่ายที่สุด และมีฉันทลักษณ์น้อยกว่าร้อยกรองประเภทอื่น ถ้าพิจารณาให้ดีจะพบว่าร่ายมีลักษณะใกล้เคียงกับคำประพันธ์ประเภทร้อยแก้วมาก เพียงแต่กำหนดที่คล้องจองและบังคับวรรณยุกต์ในบางแห่ง
Raay 是泰国诗歌中最古老的诗歌形式之一，通常用于起草法律和编年史。Raay 通常包含一个五音节的句子组，这些句子组通过韵律连接在一起。这种诗歌形式通常在一个诗节中包含多个句子。音节数和音调位置在 Raay 和 Khlong 中非常相似。Lilit 是另一种泰国诗歌形式，其中交替使用 raay 和 khloong。
ร่ายยาว
ร่ายยาว คือ ร่ายที่ไม่กำหนดจำนวนคำในวรรคหนึ่ง ๆ แต่ละวรรคจึงอาจมีคำน้อยมากแตกต่างกันไป การสัมผัส คำสุดท้ายของวรรคหน้าสัมผัสกับคำหนึ่งคำใดในวรรคถัดไป จะแต่งสั้นยาวเท่าไรเมื่อจบนิยมลงท้ายด้วยคำว่า แล้วแล นั้นแล นี้เถิด โน้นเถิด ฉะนี้ ฉะนั้น ฯลฯ เป็นต้น
ตัวอย่าง โพธิสตฺโต สมเด็จพระบรมโพธิสัตว์ อันสร้างสมดึงส์ปรมัตถบารมี เมื่อจะรับวโรรัตนเรืองศรีแปดประการ แด่สำนักนิท้าวมัฆวานเทเวศร์ ก็ทูลแก่ท้าวสหัสเนตรฉะนี้
Khlong 和 Raay 被认为是泰国诗歌的原始形式。
3. Chan
这种诗歌包含两种类型的音节，称为轻音节或 lahu 和重音节或 kharu。这些音节以无数不同的形式和顺序排列。
Chan 有多达 108 种变体。ฉันท์ คือลักษณะถ้อยคำ ที่กวีได้ร้อยกรองขึ้น ไห้เกิดความไพเราะ ซาบซึ้ง โดยกำหนดคณะ ครุลหุ และสัมผัสไว้ เป็นมาตรฐาน ฉันท์นี้ไทยได้ถ่ายแบบมาจากอินเดีย ของเดิมแต่งเป็นภาษาบาลี และสันสกฤต จิตรปทาฉันท์ ๘ cittapathaachan 8
示例
มาณวกฉันท์ ๘ maanawakkachan 8
示例
4. Kaab
Kaap。它有确定的节奏，并且需要固定的音节数量。虽然节奏与 Chan 形式的诗歌相似，但 Kaap 不需要使用 lahu 和 kharu 音节来制造音调。Kaap 内部有几种变体，具体取决于每行音节的数量。最常见的是 yaanii，每行包含 11 个音节，cha-bang 包含 16 个音节，suraangkhanaang 每行包含 28 个音节。
วิชาเหมือนสินค้า อันมีค่าอยู่เมืองไกล ต้องยากลำบากไป จึงจะได้สินค้ามา จงตั้งเอากายเจ้า เป็นสำเภาอันโสภา ความเพียรเป็นโยธา แขนซ้ายขวาเป็นเสาใบ
5. Klon 对大众来说最受欢迎或最具诗意的形式。klon 诗由 4 行组成。每行必须有 6-8 个音节。
แต่ปางหลังยังมีกรุงกษัตริย์ สมมุติวงศ์ทรงนามท้าวสุทัศน์ ผ่านสมบัติรัตนานามธานี อันกรุงไกรใหญ่ยาวสิบเก้าโยชน์ ภูเขาโขดเป็นกำแพงบูรีศรี สะพรึบพร้อมไพร่ฟ้าประชาชี ชาวบูรีหรรษาสถาวร มีเอกองค์นงลักษณ์อรรคราช พระนางนาฏนามประทุมเกสร สนมนางแสนสุรางคนิกร ดังกินนรน่ารักลักขณา มีโอรสสององค์ล้วนทรงลักษณ์ ประไพพักตรเพียงเทพเลขา ชื่ออภัยมณีเป็นพี่ยา พึ่งแรกรุ่นชันษาสิบห้าปี อันกุมารศรีสุวรรณนั้นเป็นน้อง เนื้อดังทองนพคุณจำรุณศรี พึ่งโสกันต์ชันษาสิบสามปี พระชนนีรักใคร่ดังนัยนาฯ
บัดนั้น พระยาพิเภกยักษี เห็นพระองค์ทรงโศกโศกี อสุรีกราบลงกับบาทา ทูลว่าพระลักษณ์สุริยวงศ์ ยังไม่ปลงชีวังสังขาร์ อันโมกขศักดิ์อสุรา พรหมาประสิทธิ์ประสาทไว้
ทรงอานุภาพฤทธิรุทร ต้องใครจะฉุดนั้นไม่ไหว แต่มียาคู่หอกชัย ให้ไว้สำหรับแก้กัน แม้นละไว้จนรุ่งราตรี ต้องแสงพระระวีจะอาสัญ ขอให้ลูกพระพายเทวัญ ไปห้ามพระสุริยันในชั้นฟ้า อย่าเพ่อรีบรถบทจร ข้ามยุคนธรภูผา แล้วให้ไปเก็บตรีชวา ทั้งยาชื่อสังขรณี ยังเขาสรรพยาบรรพต ปรากฏอยู่ยอดคีรีศรี กับปัญจมหานที สรรพยาทั้งนี้มาให้ทัน แม้นว่าได้บดชโลมลง องค์พระอนุชาไม่อาสัญ จะดำรงคงชีพชีวัน หอกนั้นก็จะหลุดขึ้นมา
摘自《拉玛坚》，由拉玛一世创作
จะกล่าวถึงพลายแก้วแววไว เมื่อบิดาบรรลัยแม่พาหนี ไปอาศัยอยู่ในกาญจนบุรี กับนางทองประศรีผู้มารดา อยู่มาจนเจ้าเจริญวัย อายุนั้นได้ถึงสิบห้า ไม่วายคิดถึงพ่อที่มรณา แต่นึกตรึกตรามากว่าปี อยากจะเป็นทหารชาญชัย ให้เหมือนพ่อขุนไกรที่เป็นผี จึงอ้อนวอนมารดาให้ปราณี ลูกนี้จะใคร่รู้วิชาการ
这是另一个 8 音节 klon 的例子。
เศรษกิจพอเพียงเพียงพอใช้
ทรัพย์ที่ได้พึงประมาณการซื้อหา
รู้พอดีเก็บหอมออมเงินตรา
เพื่อวันหน้าคราลำบากไม่ยากจน
参考文献
ฉันท์ http://thai.hawaii.edu/thaiarc/poetry/chan/index.html [2010年1月14日]
泰国诗歌类型 http://www.thailandbuddy.com/learning-thai-language/Types-of-Thai-Poetry.html [2010年1月14日]
ร่าย http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A3%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2 [2010年1月14日]