世界语:完整而全面的语法/动词
上一章 | 概述 | 下一章 |
世界语有四个体,三种陈述式时态和三种其他语气,通过观察动词的词尾可以轻松确定。动词不按人称或数进行变位,只按时态或语气进行变位。
- 现在时,词尾为-as。Mi kantas = 我唱歌。Ili parolas = 他们说话。
- 过去时 -is。Mi kantis = 我唱过。
- 将来时 -os。Mi kantos = 我将唱歌。Ŝi kuiros = 她将做饭。
- 条件式 -us。Se mi kantus = 如果我唱。
- 祈使式 -u。= Kantu! = 唱歌!Enlitiĝu! = 上床睡觉!
- 不定式 -i。Kanti = 唱歌。
祈使式虽然主要用于发出命令,但也用于表示句子主语有义务或应该做某事。例如:Mi tajpu la leteron 意为“我应该打这封信”。将此与Mi devas tajpi la leteron进行比较,后者暗示更强烈的紧迫性(“我必须打这封信”)。
主动合成形式为
体 | |||||
---|---|---|---|---|---|
语气 | 时态 | 限定体 | 进行体 | 完成体 | 将来体 |
陈述式 | 现在时 | mi kaptas (我抓住) |
mi estas kaptanta
或mi kaptantas (我正在抓住) |
mi estas kaptinta
或mi kaptintas (我已经抓住了) |
mi estas kaptonta
或mi kaptontas (我将要抓住) |
过去时 | mi kaptis (我抓住了) |
mi estis kaptanta
或mi kaptantis (我正在抓住) |
mi estis kaptinta
或mi kaptintis (我已经抓住了) |
mi estis kaptonta
或mi kaptontis (我将要抓住) | |
将来时 | mi kaptos (我将抓住) |
mi estos kaptanta
或mi kaptantos (我将要抓住) |
mi estos kaptinta
或mi kaptintos (我将已经抓住了) |
mi estos kaptonta
或mi kaptontos (我将要抓住) | |
条件式 | mi kaptus
(我会抓住) |
mi estus kaptanta
或mi kaptantus (我会正在抓住) |
mi estus kaptinta
或mi kaptintus (我会已经抓住了) |
mi estus kaptonta
或mi kaptontus (我会将要抓住) | |
祈使式 | mi kaptu
(我应该抓住) |
mi estu kaptanta
或mi kaptantu (我应该正在抓住) |
mi estu kaptinta
或mi kaptintu (我应该已经抓住了) |
mi estu kaptonta
或mi kaptontu (我应该将要抓住) | |
不定式 | kapti
(抓住) |
esti kaptanta
或kaptanti (正在抓住) |
esti kaptinta
或kaptinti (已经抓住了) |
esti kaptonta
或kaptonti (将要抓住) |
被动合成形式为
体 | |||||
---|---|---|---|---|---|
语气 | 时态 | 限定体 | 进行体 | 完成体 | 将来体 |
陈述式 | 现在时 | mi estas kaptata
或mi kaptatas (我被抓住) |
mi estas kaptata
或mi kaptatas (我正在被抓住) |
mi estas kaptita
或mi kaptitas |
mi estas kaptota
或mi kaptotas (我将要被抓住) |
过去时 | mi estis kaptata
或mi kaptatis (我被抓住了) |
mi estis kaptata
或mi kaptatis |
mi estis kaptita
或mi kaptitis |
mi estis kaptota
或mi kaptotis (我将要被抓住) | |
将来时 | mi estos kaptata
或mi kaptatos (我将要被抓住) |
mi estos kaptata
或mi kaptatos |
mi estos kaptita
或mi kaptitos |
mi estos kaptota
或mi kaptotos (我将要被抓住) | |
条件式 | mi estus kaptata
或mi kaptatus (我会被抓住) |
mi estus kaptata
或mi kaptatus |
mi estus kaptita
或mi kaptitus |
mi estus kaptota
或mi kaptotus (我会将要被抓住) | |
祈使式 | mi estu kaptata
或mi kaptatu (我应该被抓住) |
mi estu kaptata
或mi kaptatu (我应该正在被抓住) |
mi estu kaptita
或mi kaptitu (我应该已经被抓住了) |
mi estu kaptota
或mi kaptotu (我应该将要被抓住) | |
不定式 | esti kaptata
或kaptati (被抓住) |
esti kaptata
或kaptati (正在被抓住) |
esti kaptita
或kaptiti (已经被抓住了) |
esti kaptota
或kaptoti (将要被抓住) |
动词周转语由形容词分词加上esti(是)作为助动词构成。分词反映体和语态,而动词则承担时态或语气。
- 现在进行时:mi estas kaptanta(我正在抓住[某物]),mi estas kaptata(我被抓住,我正在被抓住)。
- 现在完成时:mi estas kaptinta(我已经抓住[某物]),mi estas kaptita(我已经被抓住了)。
- 现在将来时:mi estas kaptonta(我将要抓住/马上要抓住),mi estas kaptota(我将要被抓住/马上要被抓住)。
这些用法不像英文对应词那样频繁。对于“我正在去商店”,在世界语中通常使用简单现在时mi iras。
在这些周转结构中,esti的时态或语气可以改变
- mi estis kaptinta(我已经抓住了)
- mi estus kaptonta(我会将要抓住)
- mi estos kaptanta(我将要抓住)。
虽然这种周转结构对大多数欧洲语言的使用者来说都很熟悉,但对于形容词分词来说,缩略[esti + 形容词]成动词的选择经常被使用
- mi estas kaptinta 或 mi kaptintas(我已经抓住了)
- mi estis kaptinta 或 mi kaptintis(我已经抓住了)
- mi estos kaptinta 或 mi kaptintos(我将已经抓住了)。
祈使式和不定式形式也存在。有一个平行的被动语态范式。其中一些形式,尤其是-intus和-atas,进入了常用语,但大多数形式非常罕见,因为它们难以理解。[1]
- ↑ Bertilo Wennergren,Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko,Nekutimaj kunmetitaj verboj